Ένα γραφικό χωριό των Καλαβρύτων. Το πάλαι ποτέ κεφαλοχώρι απέχει 45 χλμ από τα Καλάβρυτα, 102 χλμ από Πάτρα, 263 χλμ από Αθήνα, 63 χλμ από Αρχαία Ολυμπία και 62 χλμ από Βυτίνα.
Το Κέντρο Λαογραφίας & Λειβαρτζινής Παράδοσης που λειτουργεί στο πρώην Δημοτικό Σχολείο, μεγαλοπρεπές κτήριο του 1860, η πλατανοσκέπαστη πλατεία του χωριού, οι 13 εκκλησίες με προεξέχουσα την Ι.Μ. Αγίας Τριάδας, τα πέτρινα κτίσματα, τα απομεινάρια των ταμπακόμυλων, οι πέτρινες βρύσες, η πλούσια βλάστηση, η πεζοπορία μέσα και γύρω από το χωριό, τα παραδοσιακά καφενεία και ταβέρνες, η φιλοξενία των κατοίκων θα αποζημιώσουν και τον πλέον απαιτητικό επισκέπτη.
Επιλέξετε να μείνετε στον ξενώνα του χωριού ή οργανώστε μια μονοήμερη εκδρομή και θα μας θυμηθείτε...
«Διότι το Λειβάρζιον... με την πλουσιωτάτην βλάστησιν, με τας δροσεράς πηγάς, τα κατάσκια κέντρα, τας υψικόμους πλατάνους... το εκ πρίνων αειθαλές δάσος, ... το μετά την δύσιν του ηλίου δροσερόν λυκόφως διαρκείας τριών ωρών, μετά του υγιεινού κλίματος και της ονομαστής φιλοξενίας των κατοίκων, καθιστώσι τούτο ευχαριστοτάτην διαμονήν... πληρούσι την ψυχήν του οδοιπόρου του εκ της πόλεως ερχομένου μιας αρρήτου απολαύσεως».
«ΤΟ ΚΑΨΙΜΟ ΤΟΥ "ΟΧΙ"»
Ένα ιδιαίτερο έθιμο του Λειβαρτζίου το οποίο ξεκινώντας από τα τέλη της δεκαετίας του ’50, τηρείται κάθε χρόνο από τους κατοίκους του χωριού για να τιμήσουν την Εθνική Επέτειο της 28ης Οκτωβρίου.
Οι νέοι κυρίως ανεβαίνουν σε ένα ψηλό σημείο, ορατό και από τους τέσσερις μαχαλάδες του χωριού, τους Εγκρεμούς, όπου χρησιμοποιώντας αξίνες και ξινάρια σκάβουν ένα μεγάλο «όχι». Κατόπιν τοποθετούν μέσα σ’ αυτό στάχτη ποτισμένη με πετρέλαιο και μόλις νυχτώσει... η φωτιά ανάβει... το «όχι» καίγεται φωτίζοντας τη Γαλανόλευκη σημαία που κυματίζει περήφανη στο σημείο.
Οι καμπάνες όλων των εκκλησιών χτυπούν χαρμόσυνα, οι κάτοικοι βγαίνουν στις αυλές με τα ντουφέκια για να δώσουν μια πιο εορταστική νότα στο πρωτότυπο αυτό έθιμο του Λειβαρτζίου.
Θυμήσου που σε φίλησα
στον πλάτανο, στη βρύση
.........
Και βάλαμε για μάρτυρα
τα φύλλα απ’ το πλατάνι
.........
Τώρα τα φύλλα πέσανε
και ποιος θα μαρτυρήσει,
.........
Θα μαρτυρήσει ο πλάτανος,
θα μαρτυρήσει η βρύση.
Κέντρο Λαογραφίας & Λειβαρζινής Παράδοσης (ΚΕ.ΛΑ.ΛΕΙ.ΠΑ.)
Τόση Λαϊκή Παράδοση μαζεμένη, ίσως να μην υπάρχει «σ' όλο το Κόσμο και στην Οικουμένη»:
Τέχνες, Μαντάτα, Ασχολίες, Νεράιδες και Αερικά, Αρχοντικά, Στοιχειά, Ξόρκια, Αμποδέματα, Φυλακτάρια, Μαντζούνια, Πανηγύρια, Μνημεία, Άνθρωποι, Θέρος–Τρύγος-Πόλεμος.
Ευτράπελα, Νοσταλγικά, Καυστικά, προς Μίμηση ή Αποφυγή, Μύθοι, Προλήψεις, Δεισιδαιμονίες, Γιατροσόφια, Έθιμα, Γλέντια, Ξεφαντώματα:
«Ο Σεμπτάς και το Μεράκι, ωχ αμάν γιατί».
Σαράντα Καλογέροι – Σαράντα Καημοί!
Και ν' Αλέθει ο Μύλος: τα Μελλούμενα τα Τωρινά τα Πρώτα. Ανακατεμένα - Μπερδεμένα, άλλωστε,
«μη ζητάς Καλλιγραφίες από της Μυλωνούς τον Πισινό».
Λειβάρτζι
Κάθε πέτρα ψιθυρίζει τα μυστικά των αιώνων.
Τούτη είναι η αποστολή του Κέντρου Λαογραφίας & Λειβαρζινής
Παράδοσης: Να αναζητήσει τις Θύμησες: στην Πέτρα, στο Υφαντό, στη
Ρούγα, στ΄ Αλώνι, στο Παραγώνι, στο Κατώι, στην Αστράχα,
στη Λύπη, στη Χαρά, στη Μάννα, στο Δάσκαλο,
στο Μαγιάτικο Κελάηδισμα του Αηδονιού,
στη Μυρωδιά του Ανέμου, Ολούθε:
Να τις καταγράψει, να τις βάλλει σε σειρά, να επικαιροποιήσει Αξίες
και Ιδανικά, να στήσει ανάθεμα στους διχασμούς.
Τόση Λαϊκή Παράδοση μαζεμένη ίσως να μην υπάρχει
«σ' όλο το Κόσμο και την Οικουμένη».
Εγωιστικό; Ίσως. Ας το ψάξουμε...
Σ' όλο τον κόσμο και στην οικουμένη
άλλη δεν ήταν σαν την Ελένη (αντιστροφή – βαϊ καϋμένη Ελένη)
Μάτια και φρύδια μαύρα γραμμένα
στόμα και χείλια μαργιολεμένα (βαϊ καϋμένη Ελένη)
Μαλάκια μαύρα, μαύρα βερζάτα
και μαγουλάκια άσπρα χιονάτα (βαϊ καϋμένη Ελένη)
Μα είχε κορμάκι σαν κυπαρίσσι
χαρά στο νιό(νε) που θα τη φιλήσει (βαϊ καϋμένη Ελένη)
Κι΄ ένας Ασίκης από το Λειβάρζι
την Ελένη κράζει την κρυφοκουβεντιάζει (βαϊ καϋμένη Ελένη)
Έλα Ελένη να σε φιλήσω
γιατί νηστεύω να κοινωνήσω (βαϊ καϋμένη Ελένη)
Εσύ νηστεύεις να κοινωνήσεις
και μένα κράζεις να με φιλήσεις; (βαϊ καϋμένη Ελένη)
Έφαγα ψάρια και μπακαλάο
δεν το πιστεύω να μεταλάβω !! (βαϊ καϋμένη Ελένη)
Τραγούδι από το χωριό Λειβάρτζι Καλαβρύτων. Χρονολογείται στις πρώτες δεκαετίες μετά την Επανάσταση
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΩΜΟΠΟΛΕΩΣ ΛΕΙΒΑΡΖΙΟΥ ΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ ΥΠΟ ΠΕΡΙΚΛΗ Π. ΔΟΥΔΟΥΜΗ ΄Η ΝΤΟΥΝΤΟΥΜΗ