Η μαγεία του μύθου και του χώρου...
Τα σπήλαια δεν τα κληρονομήσαμε από τους γονείς μας, τα δανειστήκαμε από τα παιδιά μας...
Τα σπήλαια είναι ένας χώρος μαγικός και μυστηριώδης και όχι μόνο για τα παιδιά ή τους ποιητές. «Στη σπηλιά μέσα ώ, τα μυστήρια θεία» γράφει ο Παλαμάς.
Γεννημένα από τον χρόνο και την πέτρα, καθώς την διαβρώνει το νερό, τα σπήλαια γεννάνε με τη σειρά τους άλλους μύθους, βγαλμένους από τα σπλάχνα της Γης και τη δική της ιστορία. Κι αυτοί οι μύθοι, που δυναμώνουν στο σκοτάδι και γιγαντώνουν μέσα μας, ζουν με τη μορφή θεών και ηρώων, ντύνονται πρόσωπα και προσωπεία, παίρνουν φορέματα από νεράιδες, γνωρίσματα από τον Ερμή και τον Διόνυσο, από τον Πάνα και τις Νύμφες, τους σχεδόν μόνιμους «κατοίκους» των σπηλαίων και υφαίνουν περίτεχνο ιστό, εκεί όπου ιστορία και μύθος συμπλέκονται, ενώ η Γεωλογία με τις άλλες επιστήμες ζητούν τα δικά τους δικαιώματα, κάτω από την ίδια στέγη που λέγεται Σπηλαιολογία.
Το σπήλαιο είναι κατ’αρχάς ένα γεωλογικό φαινόμενο.
Γι’αυτό και η Γεωλογία, εκτός των άλλων, ερευνά το πώς δημιουργούνται τα σπήλαια, πως αναπτύσσονται οι σταλαγμίτες από το έδαφος και οι σταλακτίτες από την οροφή, πως γίνονται κολώνες όταν συναντηθούν στο ύψος ή παραπετάσματα και κιονοστοιχίες, όταν βρεθούνη μία πλάι στην άλλη. Και ακόμη πως σχηματίζονται τα γκουρ, οι λίμνες δηλαδή, όταν τα τοιχώματά τους δεν σφήνουν το νερό στο έδαφος να κυλάει ανεμπόδιστα, όπως συμβαίνει στη μοναδική περίπτωση του Σπηλαίου των Λιμνών.
Παράλληλα, γνωρίζουμε ότι τα σπήλαια δεν μόνο φυσικά μνημεία, αλλά ένα κέλυφος που προστατεύει στο πέρασμα των αιώνων και διαφυλάσσει μέχρι τις μέρες μας, λείψανα ζώων (Παλαιοντολογία), ανθρώπων (Παλαιοανθρωπολογία), μνήμες και πράγματα αλλοτινά, λησμονημένα, ό,τι γενικά αποκαλούμε σήμερα κατάλοιπα πολιτισμικά (Αρχαιολογία).
Πρέπει να μάθουμε να ακούμε τα μυστικά της γης..να προστατέψουμε τα σπήλαια..
Δρ. Βιβή Βασιλοπούλου - Αρχαιολόγος - Διευθύντρια